Onderwerpen bij examen lezen/luisteren/kijken
Themakeuze bij de onderdelen lezen van zakelijke teksten en luisteren
Bij de examinering van de vaardigheden lezen en luisteren wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van authentieke teksten (of tekstgedeelten) en (kijk)luisterfragmenten. Dat wil zeggen dat teksten niet speciaal voor de examens gemaakt worden, maar dat bestaande teksten of (kijk)luisterfragmenten worden geselecteerd uit kranten en tijdschriften en van televisie, radio of internet. Wel kunnen de teksten licht bewerkt zijn om ze bijvoorbeeld qua lengte geschikt te maken voor het examen.
De thema’s van de examenteksten zijn niet strikt vastgelegd. Volgens het Referentiekader moeten studenten op niveau 3F in ieder geval kunnen lezen over onderwerpen uit de (beroeps)opleiding en onderwerpen van maatschappelijke aard (zie paragraaf 3.2).
Dit omvat een breed scala aan thema’s. Omdat Nederlandse taal behoort tot de generieke examenonderdelen (zie paragraaf 2.1) is het wenselijk dat de thema’s in het centraal examen relevant zijn voor studenten uit alle mbo[1]studierichtingen. Daarom is ervoor gekozen om de themakeuze van de teksten en (kijk)luisterfragmenten aan te laten sluiten bij een ander generiek examenonderdeel: loopbaan en burgerschap.
De thema’s die in het centraal examen aan bod komen zijn dus in principe niet beroepsspecifiek, maar generiek en van maatschappelijke aard.
Loopbaan en burgerschap omvat volgens bijlage 1 uit het Examen- en kwalificatiebesluit beroepsopleidingen WEB (eerder genoemd in Hoofdstuk 2) de volgende deelthema’s, die dan ook in verschillende constellaties in het centraal examen Nederlands aan bod kunnen komen:
● loopbaan (bijvoorbeeld loopbaanoriëntatie en -ontwikkeling)
● burgerschap, met thema’s in:
1.De politiek-juridische dimensie
2.De economische dimensie (bijvoorbeeld deelname aan arbeidsmarkt, consument zijn)
3.De sociaal-maatschappelijke dimensie
4.De dimensie vitaal burgerschap (bijvoorbeeld gezondheid, gezondheidsrisico’s en leefstijl).
Elk examen biedt meerdere teksten of fragmenten aan, waarbij gestreefd wordt naar diversiteit in onderwerpen. Daarmee kan beter beoordeeld worden of de kandidaat met teksten over verschillende onderwerpen uit de voeten kan, zoals op niveau 3F verwacht mag worden. Deze variatie is ook van belang voor de betrouwbaarheid van het examen. In een examen met slechts één onderwerp zou de bekendheid van de kandidaat met dit onderwerp te veel mee kunnen gaan spelen.
Bron: zie paragraaf 2.4 in de Syllabus Centraal examen mbo 3F ( Nederlandse taal referentieniveau 3F )